Sobre mitos de la natación competitiva y la natación educativa: una mirada histórica y cultural desde Elías Juncosa

Gil Pla-Campàs

Texto completo:

PDF

Resumen


Sobre los mitos competitivos en la natación escolar es un texto que mediante un enfoque hermenéutico y una mirada histórica y cultural, reflexiona sobre el aforismo que el periodista catalán de inicios del siglo XX Josep Elías Juncosa afirma: “la natación es el deporte más completo”. De forma paralela al aforismo, el texto nace del cuestionamiento que se hace el investigador que habiendo observado muchas prácticas de natación educativa se pregunta: ¿por qué se utilizan metodologías de la natación competitiva en contextos de natación educativa? Es por lo tanto un texto que se interesa específicamente por los mitos y símbolos que promueven la natación educativa. De este modo, partiendo de la idea fundamental que el deporte es una actividad imbricada en las sociedades y que desarrolla mitos que a su vez fundamentan las prácticas acuáticas, el texto describe algunos mitos de las prácticas corporales y del medio acuático que determinan la natación y que justifican dicha afirmación. El proceso de interpretación, transita por los significados del nacimiento del deporte, por los símbolos e imágenes de las prácticas acuáticas y sus relaciones con las culturas y finalmente por el nacimiento de la natación deportiva.


Palabras clave


historia del deporte; natación; pedagogía del deporte; actividades acuáticas; hermenéutica.

Referencias


Bachelard, Gaston. 1978. El agua y los sueños. Mèxic: Fondo de Cultura Económica.

Barbero, José Ignacio. 2007. “Capital(es) Corporal(es) Que Configuran Las Corrientes Y/o Contenidos de La Educación Física Escolar.” Agora Para La Educación Física Y El Deporte, no. 4. Valor Educativo de la Motricidad: 21–38.

Berger, Peter L, and Thomas Luckmann. 1996. La Construcció Social de La Realitat: Un Tractat de Sociologia Del Coneixement. Vol. 2a. Barcelona: Herder.

Blázquez, Domingo (coord.). 1995. La Iniciación Deportiva Y El Deporte Escolar. Barcelona: Inde.

Bolòs, Oriol de. 2005. “Coubertin: Olimpisme I Pedagogia.” Temps d’Educació, no. 29. Instituto de Ciencias de la Educación: 285–91.

Bolòs, Oriol de, and Conrad Vilanou. 2004. “Joventut, Esport I Religió: El Moviment Muscular Christianity.” Educació I Història: Revista D’història de L'educació, no. 7. Institut d’Estudis Catalans: 63–92.

Boluda, G. 2009. “Activitats Aquàtiques Educatives per a Nadons: Una Proposta de Formació de Tècnics Basada En L’assessorament”. Unpublished thesis. Vic: Universitat de Vic.

Bourdieu, Pierre. 1993. “Deporte Y Clase Social.” In Materiales de Sociología Del Deporte, edited by Jean-Marie Brohm, 57–82. Madrid: Las Ediciones de La Piqueta.

Brohm, Jean-Marie. 1993. “Tesis Sobre El Deporte .” In Materiales de Sociología Del Deporte, edited by Jean-Marie et al Brohm, 47–56. Madrid: Las Ediciones de La Piqueta.

Coubertin, Pierre de. 2000. Olympism: Selected Writings. Lausanne: Comité International Olympique.

———. 2004. Lliçons de Pedagogia Esportiva. Vic: Eumo.

Cuesta, María. 2005. “Natación (1915). Santiago Mestres Fossas.” Agora Para La Educación Física Y El Deporte 12 (1). Valor Educativo de la Motricidad: 97–105.

Del Castillo, María. 2003. “El Desarrollo de La Motricidad Acuática En La Primera Infancia. Revisión de Estudios Científicos.” NSW 2.

Diem, Carl. 1966. Historia de Los Deportes / Carl Diem. Barcelona: Luis de Caralt. http://cbueg-mt.iii.com/iii/encore/record/C__Rb3404204__Scarl diem__P0,4__Orightresult__X4?lang=spi&suite=def.

Dilthey, Wilhelm. 1997. Hermenèutica, Filosofia, Cosmovisió. Barcelona: Edicions 62.

Dunning, Eric. 1993. “Reflexiones Sociológicas Sobre El Deporte, La Violencia Y La Civilización.” In Materiales de Sociología Del Deporte, edited by Jean-Marie Brohm, 83–108. Madrid: Las Ediciones de La Piqueta.

Eliade, Mircea. 1981. Tratado de Historia de Las Religiones. Madrid: Cristiandad.

Elías, Norbert, and Dunning, Eric. 1992. Deporte Y Ocio En El Proceso de La Civilización. México D.F.: Fondo de Cultura Económica.

Ferenczi, Sándor. 1992. Thalassa: Psychanalyse Des Origines de La Vie Sexuelle. Paris: Payot.

Gadamer, Hans-Georg. 1994. Verdad Y Método II. Salamanca: Ediciones Sígueme.

Langendorfer, Stephen J. 1990. “Cotemporary Trends In Infant/Preschool Aquatics- Into the 1900 and Beyond.” Journal of Physical Eduaction, Recreation & Dance 61 (5): 36–39.

Légrand, Aude. 1998. Nager: Un Rencontre Avec L’imaginaire. París: L’Harmattan.

Llana Belloch, Salvador, Pedro Pérez Soriano, and Inmaculada Aparicio Aparicio. 2011. “Historia de La Natación I: Desde La Prehistoria Hasta La Edad Media.” Citius, Altius, Fortius: Humanismo, Sociedad Y Deporte: Investigaciones Y Ensayos 4 (2). Centro de Estudios Olímpicos: 51–84.

Llana, Salvador, Pedro Pérez, Amalia del Valle, and Pablo Sala. 2012. “Historia de La Natación II: Desde El Renacimiento Hasta La Aparición Y Consolidación de Los Actuales Estilos de Competición.” Citius, Altius, Fortius: Humanismo, Sociedad Y Deporte: Investigaciones Y Ensayos 5 (1). Centro de Estudios Olímpicos: 9–43.

Locke, John. 1991. “Pensaments Sobre L’educació”. Vic: EUMO.

Martin, Andy. 2010. “Swimming and Skiing: Two Modes of Existential Consciousness.” Sport, Ethics and Philosophy 4 (1). Routledge: 42–51.

Mead, Margaret. 1990. “Educación Y Cultura En Nueva Guinea”. Barcelona: Paidós.

Merleau-Ponty, Maurice. 2000. “Fenomenología de La Percepción”. Barcelona: Ediciones Península.

Moreno, Juan Antonio. 2009. “Nicolaus Winman Y El Primer Libro Sobre Natación: ‘Colymbetes.’” Revista Internacional de Ciencias Del Deporte, RICYDE 5 (17): 88–90.

Pla, Gil. 2004. “Per Una Comprensió Històrica de Les Activitats Aquàtiques: Una Mirada Educativa.” Educació I Història. Revista D’història de L'educació, no. 7: 8–30.

Prado, Concepcion E. Tuero-del. 2013. “De Los Mitos a Los Ritos: Génesis de La Recreación Acuática.” Recorde: Revista de História Do Esporte 6 (1).

Pujadas, Xavier. 2005. Els Orígens de La Natació Esportiva a Catalunya. Barcelona: Consell Català de l’Esport.

Rodríguez, Juan. 2000. Historia Del Deporte. Barcelona: INDE.

Terret, Thierry. 1994. Naissance et Diffusion de La Natation Sportive. París: L’Harmattan.

Tuero del Prado, Concepción. 2001. “Las Actividades Acuáticas Y Sus Historias: Leyendas, Mitos, Crónicas Y Testimonios En Torno Al Espacio Acuático.” In VIII Simposium de Historia de La Educación Física, edited by García Blanco, S. , 47–67. Salamanca: Universidad de Salamanca, Servicio de Educación Física y Deportes.

———. 2003. “La Comprensión Del Espacio Acuático a Través de Los Símbolos.” NSW XXV (1): 55–61.

Ulmann, Jacques. 1989. De La Gymnastique Aux Sports Modernes :histoire Des Doctrines de L’éducation Physique. Paris: Librairie philosophique J. Vrin.

Vadepied, Alain. 1976. Laisser L’eau Faire. París: Éditions du Scarabée.


Enlaces refback

  • No hay ningún enlace refback.


Materiales para la Historia del Deporte
http://polired.upm.es/index.php/materiales_historia_deporte 
e-ISSN: 2340-7166